Mục lục nội dung

Bài thực hành số 33: Thực hành tính chất hóa học của phi kim và hợp chất của chúng

Từ những thí nghiệm, chứng minh tính chất hóa học và rút ra kết luận về tính chất hóa học của cacbon, muối cacbonat. Giải được bài tập thực nghiệm nhận biết muối clorua và muối cacbonat. Khắc sâu tính chất hóa học của các chất đã học.

1. Thí nghiệm 1: Cacbon khử CuO ở nhiệt độ cao.

Kết qủa thí nghiệm 1:

Hiện tượng: Hỗn hợp CuO + C đun nóng và có sự chuyển đổi từ màu đen → màu đỏ.

Dung dịch nước vôi trong vẩn đỏ.

Giải thích:

2CuO + C → 2Cu + CO₂.

CO2 + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H2O.

2. Thí nghiệm 2: Nhiệt phân muối NaHCO₃.

Hiện tượng: Lượng muối NaHCO3 giảm dần → NaHCO₃ bị nhiệt phân.

Phần miệng ống nghiệm có hơi nước ngưng đọng → có nước tạo ra.

Dung dịch Ca(OH)₂ bị vẩn đục.

Giải thích:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H2O + CO₂.

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O.

3. Thí nghiệm 3: Nhận biết muối cacbonat và muối clorua.

Các phương án nhận biết 3 chất: NaCl, Na₂CO₃, CaCO₃

+ HCl

Không có khí → NaCl

Có khí → Na₂CO₃, CaCO₃

+ H₂O

Tan: Na₂CO₃

Không tan: CaCO₃

Thao tác thí nghiệm:

+ Đánh số các lọ hóa chất và ống nghiệm.

+ Lấy 1 thìa mỗi chất vào ống nghiệm có số tương ứng.

+ Nhỏ 2ml dd HCl vào mỗi ống nghiệm:

– Nếu không có khí thoát ra → NaCl.

– Có khí thoát ra → Na₂CO₃, CaCO₃

+ Lấy một thìa hóa chất trong 2 lọ còn lại cho vào ống nghiệm.

+ Cho 2ml nước cất, lắc nhẹ:

– Chất rắn tan → nhận ra Na₂CO₃

– Chất rắn không tan → nhận ra CaCO₃

I. Tiến hành thí nghiệm

1. Thí nghiệm 1: Cacbon khử đồng (II) oxi ở nhiệt độ cao

a. Các bước chuẩn bị

– Quan sát màu sắc hỗn hợp CuO và C (than gỗ), dd Ca(OH)2 

– Dự đoán về hiện tượng sẽ xảy ra.

– Quan sát hình vẽ dụng cụ trên màn hình (hình vẽ ).

– Lựa chọn dụng cụ, hoá chất dùng cho thí nghiệm.

– Thảo luận về thứ tự thao tác trong thí nghiệm.

– Phân công người tiến hành, chuẩn bị, quan sát, ghi chép hiện tượng.

b. Tiến hành thí nghiệm

– Lấy hỗn hợp CuO và C (bằng hạt ngô) cho vào ống nghiệm khô.

– Lắp ống nghiệm 1 nằm ngang (miệng hơi chúc xuống) lên giá sắt (hình vẽ)

– Đậy miệng ống bằng nút có ống dẫn khí xuyên qua.

– Đưa đầu ống dẫn khí vào dd nước vôi trong chứa trong ống nghiệm 2.

– Châm đèn cồn hơ nóng đều ống nghiệm rồi tập trung đun hỗn hợp CuO, C.

c. Kết quả thí nghiệm

– Hiện tượng:

+ Hỗn hợp chất rắn trong ống nghiệm khi đun nóng có sự chuyển từ màu đen sang màu đỏ.

+ Dung dịch nước vôi trong vận đục.

– Giải thích:

2CuO + C → 2Cu + CO₂.

CO2 + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O.

– Ứng dụng:

+ Phản ứng (1) dùng điều chế kim loại trong luyện kim

+ Phản ứng (2) dùng để loại bỏ khí thải độc hại cho môi trường.

2. Thí nghiệm 2: Nhiệt phân muối NaHCO3

a. Các bước chuẩn bị

– Lấy một thìa nhỏ muối NaHCO3 vào ống nghiệm

– Lắp dụng cụ như hình 3.16, trang 89

– Đun nóng đáy ống nghiệm bằng ngọn lửa đèn cồn

b. Các bước tiến hành thí nghiệm

– Lấy 1 muổng NaHCO₃ cho vào ống nghiệm khô, dàn đều.

– Lắp ống nghiệm 1 nằm ngang (miệng hơi chúc xuống) lên giá sắt.

– Đậy miệng ống bằng nút có ống dẫn khí xuyên qua (kiểm tra nút ống nghiệm và ống dẫn thật kín)

– Đưa đầu ống dẫn khí vào dung dịch nước vôi trong chứa trong ống nghiệm 2.

– Châm qua đèn cồn hơ nóng đều ống nghiệm rồi tập trung đun hỗn hợp (ống nghiệm 1/3 ngọn lửa đèn)

c. Kết quả thí nghiệm

– Hiện tượng:

+ Lượng mưới NaHCO₃ giảm dần → NaHCO₃ bị nhiệt phân.

+ Phần miệng ống nghiệm có hơi nước ngưng đọng → có nước tạo ra.

+ Dung dịch ( Ca(OH)₂ bị vẩn đục.

– Giải thích:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O + CO₂.

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O.

3. Thí nghiệm 3: nhận biết muối cacbonat và muối clorua

Có 3 lọ đựng 3 chất rắn ở dạng bột là NaCl, Na2CO3, CaCO3. Hãy làm thí nghiệm nhận biết mỗi chất trong các lọ trên.

a. Các bước giải bài tập nhận biết bằng thưc nghiệm:

Bước 1:

– Tìm sự khác nhau về tính chất, phản ứng đặc trưng…

– Tiến hành thí nghiệm theo sơ đồ,so sánh hiện tượng với lí thuyết, giải thích bằng phương trình phản ứng.

– Chọn thuốc thử để nhận biết từng chất trên lập sơ đồ nhận biết

Bước 2:

– Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất cho thí nghiệm nhận biết.

– Tiến hành thí nghiệm theo sơ đồ, so sánh hiện tượng với lí thuyết, giải thích bằng phương trình phản ứng.

– Kết luận

Nêu các phương án nhận biết 3 chất: NaCl, Na₂CO₃, CaCO₃

* Phương án 1: NaCl, Na₂CO₃, CaCO₃ cho tác dụng với HCl kết quả:

– NaCl không có khí bay lên.

– Na₂CO₃, CaCO₃ có khi bay lên, tiếp tục cho tác dụng với H₂O kết quả: Na₂CO₃, tan trong nước còn, CaCO₃ không tan trong nước.

* Phương án 2: NaCl, Na₂CO₃, CaCO₃ tác dụng với H₂O kết quả

– Chất rắn tan là NaCl, Na₂CO₃, tiếp tục cho tác dụng với HCl kết quả NaCl không có khí bay lên, còn Na₂CO₃ có khí bay lên.

– Chất rắn không tan là: CaCO₃

b. Các thao tác thí nghiệm

– Đánh số các lọ hóa chất và ống nghiệm.

– Lấy 1 thìa mỗi chất vào ống nghiệm có số tương ứng.

– Nhỏ 2ml dd HCl vào mỗi ống nghiệm:

+ Nếu không có khí thoát ra → NaCl

+ Có khí thoát ra →  Na₂CO₃, CaCO₃

– Lấy một thìa hóa chất trong 2 lọ còn lại cho vào ống nghiệm.

– Cho 2ml nước cất, lắc nhẹ:

+ Chất rắn tan → nhận ra Na₂CO₃

+ Chất rắn không tan → nhận ra CaCO₃

c. Thao tác thí nghiệm

– Đánh số các lọ hóa chất và ống nghiệm.

– Lấy 1 thìa mỗi chất vào ống nghiệm có số tương ứng.

– Nhỏ 2ml nước cất vào mỗi ống, lắc nhẹ:

+ Chất rắn không tan → nhận ra CaCO₃

+ Chất rắn tan → đó là: NaCl, Na₂CO₃

– Nhỏ 2ml dd HCl vào 2 ống nghiệm chưa nhận biết nếu:

+ Không có khí thoát ra → NaCl

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + H2O + CO₂

+ Có khí thoát ra → Na₂CO₃

d. Kết quả

• Lọ 1: Na2CO3

• Lọ 2: NaCl

• Lọ 3: CaCO3

II. Viết bản tường trình

Họ và tên:……………………………

Lớp:……………………………

Nhóm:……………………………

STT	Tên thí nghiệm	Dụng cụ – hóa chất	Sơ lược cách làm	Hiện tượng và giải thích
1	Thí nghiệm 3: nhận biết muối cacbonat và muối clorua	3 ống thí nghiệm Có 3 lọ đựng 3 chất rắn ở dạng bột là NaCl, Na2CO3, CaCO3	NaCl, Na2CO3, CaCO3 cho tác dụng với HCl kết quả:	– NaCl không có khí bay lên. – Na2CO3, CaCO3 có khi bay lên, tiếp tục cho tác dụng với H2O kết quả: Na2CO3, tan trong nước còn, CaCO3 không tan trong nước.
2
3

Các bạn vừa xem mẫu báo cáo bài bài 33 thực hành tính chất hoá học của phi kim và hợp chất của chúng chương 3 hóa học lớp 9. Trên là bài báo cáo chi tiết có bản tường trình giúp các bạn soạn bài và chuẩn bị bài tốt nhất. Chúc các bạn học tốt hóa học 9.

Thực hành Tính chất hóa học của phi kim và hợp chất của chúng Hóa 9 bài 33 giúp các em học sinh biết cách tiến hành thí nghiệm về tính chất hóa học của phi kim và hợp chất. Từ đó biết quan sát, giải thích được các kết quả thí nghiệm.

Viết bản tường trình Hóa 9 bài 33 được biên soạn đầy đủ lý thuyết, cách làm và kết quả thí nghiệm. Qua đó giúp các bạn học sinh có thể so sánh với kết quả mình đã làm, củng cố, bồi dưỡng và kiểm tra vốn kiến thức của bản thân. Vậy sau đây là nội dung chi tiết giải Hoá 9 bài 33 Thực hành Tính chất hóa học của phi kim và hợp chất của chúng, mời các bạn cùng theo dõi tại đây.

Bản tường trình hóa học 9 bài 33

Thí nghiệm 1: Cacbon khử đồng (II) oxit ở nhiệt độ cao

Dụng cụ hóa chất:

Dụng cụ: ống nghiệm, đèn cồn, cốc thủy tinh, giá đỡ, ống dẫn khí,…

Hóa chất: hỗn hợp đồng (II) oxit và cacbon, dung dịch Ca(OH)₂,..

Cách tiến hành:

Lấy một ít (bằng hạt ngô) hỗn hợp đồng (II) oxit và cacbon (bột than gỗ) vào ống nghiệm.

Đun nóng đáy ống nghiệm bằng ngọn lửa đèn cồn.

Hiện tượng – giải thích:

Sau khi đun nóng một thời gian, ta thấy phần đáy ống nghiệm bột màu đen (CuO + C) chuyển sang màu đỏ (Cu).

2CuO + C 2Cu + CO₂

Khí CO₂ tạo thành được dẫn vào dung dịch Ca(OH)₂ nên trong cốc chứa bị vẩn đục trắng:

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O

Kết luận:

Cacbon có tính khử, có thể khử oxit kim loại thành kim loại.

2. Thí nghiệm 2: Nhiệt phân muối NaHCO₃.

a. Các bước tiến hành thí nghiệm

Lấy 1 muỗng CaHCO₃ cho vào ống nghiệm khô, dàn đều.

Lắp ống nghiệm 2 nằm ngang (miệng hơi chúc xuống) lên giá sắt.

Đậy miệng ống bằng nút có ông dẫn khí xuyên qua (kiểm tra nút ống nghiệm và ống dẫn khí)

Đưa đầu ống dẫn khí vào dung dịch nước vôi trong chứa trong ống nghiệm 2.

Châm qua đèn còn hơ nóng đều ông nghiệm rồi tập trung đun hỗn hợp (ống nghiệm 1/3 ngọn lửa đèn).

b. Kết quả thí nghiệm

Hiện tượng: Lượng muối NaHCO₃ giảm dần → NaHCO₃ bị nhiệt phân.

Phần miệng ống nghiệm có hơi nước ngưng đọng → có nước tạo ra.

Dung dịch Ca(OH)₂ bị vẩn đục.

Giải thích:

2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O + CO₂.

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O.

3. Thí nghiệm 3: Nhận biết muối cacbonat và muối clorua.

Các phương án nhận biết 3 chất: NaCl, Na₂CO₃, CaCO₃

HCl

Không có khí → NaCl

Có khí → Na₂CO₃, CaCO₃

H₂O

Tan: Na₂CO₃

Không tan: CaCO₃

Thao tác thí nghiệm:

Đánh số các lọ hóa chất và ống nghiệm.

Lấy 1 thìa mỗi chất vào ống nghiệm có số tương ứng.

Nhỏ 2ml dd HCl vào mỗi ống nghiệm:

• Nếu không có khí thoát ra → NaCl.
• Có khí thoát ra → Na₂CO₃, CaCO₃

Lấy một thìa hóa chất trong 2 lọ còn lại cho vào ống nghiệm.

Cho 2ml nước cất, lắc nhẹ:

• Chất rắn tan → nhận ra Na₂CO₃
• Chất rắn không tan → nhận ra CaCO₃

B. Lý thuyết liên quan bài thực hành Hóa 9 bài 33

1. Tính chất hóa học của phi kim

1.1. Tác dụng với kim loại

Phi kim tác dụng với kim loại tạo thành muối hoặc oxit (nhiệt độ)

Na + Cl₂ → NaCl

2Cu + O₂ → 2CuO

1.2. Tác dụng với hiđro

Phi kim tác dụng với hiđro tạo thành hợp chất khí (nhiệt độ)

O2 + H2 → H2O

H2 + Cl2 → HCl

1.3. Tác dụng với oxi:

Tạo thành oxit axit

S + O₂ → SO₂

2. Tính chất hóa học của Cacbon

2.1. Tác dụng với oxi tạo thành cacbonđioxit

C + O₂ → CO₂

Tác dụng với oxit kim loại

2CuO + C → 2Cu + CO₂

2.2. Tính chất hóa học của muối cacbonat

Tác dụng với axit mạnh hơn axit cacbonic và tạo thành muối mới và giải phóng khí CO₂.

Na₂CO₃ + 2HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

Tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối cacbonat không tan và bazơ mới

NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

Tác dụng với dung dịch muối tạo thành hai muối mới.

Na₂CO₃ + CaCl₂ → CaCO₃ + 2NaCl