Hóa học 9 Bài 1: Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit

Bài giảng: Bài 1: Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit – Cô Phạm Thu Huyền (Giáo viên VietJack)

I. Tính chất hóa học của oxit

1. Oxit bazơ: Oxit bazơ có những tính chất hóa học nào ?

Quảng cáo

a) Tác dụng với nước Một số oxit bazơ tác dụng với nước tạo thành dung dịch bazơ (kiềm).

Ví dụ:

  Na₂O + H₂O → 2NaOH

  BaO + H₂O → Ba(OH)₂

Những oxit bazơ tác dụng với nước tạo thành dung dịch kiềm là: Li2O, Na₂O, K₂O, Rb₂O, Cs₂O, CaO, BaO, SrO.

b) Tác dụng với axit: Oxit bazơ + axit → muối + nước

Ví dụ:

  BaO + 2HCl → BaCl₂ + H₂O

  Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

c) Tác dụng với oxit axit: Một số oxit bazơ, là những oxit bazơ tan trong nước tác dụng với oxit axit tạo thành muối.

Ví dụ:

Quảng cáo

2. Oxit axit: Oxit axit có những tính chất hóa học nào ?

a) Tác dụng với nước: Nhiều oxit axit tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit.

Ví dụ:

  SO₃ + H₂O → H₂SO₄

  P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

Những oxit khác như SO₂, N₂O₅ … cũng có phản ứng tương tự.

b) Tác dụng với dung dịch bazơ: Oxit axit + dung dịch bazơ → muối + nước.

Ví dụ:

  CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ (↓) + H₂O

  CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

Những oxit khác như SO₂, P₂O₅ …cũng có phản ứng tương tự.

c) Tác dụng với oxit bazơ: Oxit axit tác dụng với một số oxit bazơ (tan) tạo thành muối.

Ví dụ:

Quảng cáo

3. Oxit lưỡng tính: Một số oxit vừa tác dụng dung dịch axit, vừa tác dụng với dung dịch bazơ, gọi là oxit lưỡng tính như: Al₂O₃, ZnO, Cr₂O₃, PbO…

Ví dụ:

  Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

  Al₂O₃ + 2NaOH → H₂O + 2NaAlO₂ (natri aluminat)

4. Oxit trung tính (hay là oxit không tạo muối): Một số oxit không tác dụng với axit, dung dịch bazơ, nước gọi là oxit trung tính như: NO, N₂O, CO,…

II. Khái quát về sự phân loại oxit

Căn cứ vào tính chất hóa học của oxit, người ta phân loại oxit thành 4 loại như sau:

1. Oxit bazơ là những oxit tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và nước.

2. Oxit axit là những oxit tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.

3. Oxit lưỡng tính là những oxit tác dụng với dung dịch axit và tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.

4. Oxit trung tính hay còn gọi là oxit không tạo muối là những oxit không tác dụng với axit, bazơ, nước.

Quảng cáo

Xem thêm các bài Lý thuyết & Bài tập Hóa học lớp 9 có đáp án hay khác:

• Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 1: Tính chất hóa học của oxit. Khái quát về sự phân loại oxit
• Lý thuyết Bài 2: Một số oxit quan trọng (hay, chi tiết)
• Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 2: Một số oxit quan trọng
• Lý thuyết Bài 3: Tính chất hóa học của axit (hay, chi tiết)
• Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 3: Tính chất hóa học của axit

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Hóa học 9 hay khác:

• Giải bài tập Hóa học 9
• Giải sách bài tập Hóa 9
• Đề thi Hóa học 9
• Wiki 200 Tính chất hóa học
• Wiki 3000 Phản ứng hóa học quan trọng

Giới thiệu kênh Youtube VietJack

Ngân hàng trắc nghiệm lớp 9 tại khoahoc.vietjack.com

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

Bài 1:

Cho các chất khí sau đây:

Cacbon đioxit, hidro, oxi, lưu huỳnh đioxit, nitơ. Chọn chất phù hợp với mô tả.

a) Nặng hơn không khí

b) Nhẹ hơn không khí

c) Cháy được trong không khí

d) Tác dụng được với nước tạo thành dung dịch làm quỳ hóa đỏ

e) Làm đục nước vôi trong

f) Đổi màu quỳ ẩm từ tím sang đỏ

Hướng dẫn:

Cacbon đioxit (CO₂) , hidro (H₂), oxi (O₂), lưu huỳnh đioxit (SO₂), nitơ (N₂)

a) Nặng hơn không khí là khí CO₂ (44 > 29)

b) Nhẹ hơn không khí là H₂, N₂

c) Cháy được trong không khí là H₂

d) Tác dụng được với nước tạo thành dung dịch làm quỳ hóa đỏ là SO₂

e) Làm đục nước vôi trong là khí CO₂

f) Đổi màu quỳ ẩm từ tím sang đỏ là khí SO₂

Bài 2:

Cho các chất sau: Đồng(II) oxit,hidro,cacbon monooxit,lưu huỳnh trioxit,điphotpho pentaoxit,

nước. Chọn chất thích hợp điền vào dấu ba chấm.

\(\begin{array}{l} 1.{\rm{ }}…{\rm{ + }}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}O{\rm{ }} \to {\rm{ }}{H_2}S{O_4}\\ 2.{\rm{ }}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}O{\rm{ + }}…{\rm{ }} \to {\rm{ }}{{\rm{H}}_{\rm{3}}}P{O_4}\\ 3.{\rm{ }}…{\rm{ + HCl }} \to {\rm{ CuC}}{{\rm{l}}_{\rm{2}}}{\rm{ + }}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}O\\ 4.{\rm{ }}…{\rm{ + }}{H_2}S{O_4}{\rm{ }} \to {\rm{ CuS}}{{\rm{O}}_{\rm{4}}} + {\rm{ }}… \end{array}\)

Hướng dẫn:

\(\begin{array}{l} 1.{\rm{ S}}{{\rm{O}}_3}{\rm{ + }}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}O{\rm{ }} \to {\rm{ }}{H_2}S{O_4}\\ 2.{\rm{ 3}}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}O{\rm{ + }}{{\rm{P}}_2}{{\rm{O}}_5}{\rm{ }} \to {\rm{ 2}}{{\rm{H}}_{\rm{3}}}P{O_4}\\ 3.{\rm{ Cu(OH}}{{\rm{)}}_2}{\rm{ + 2HCl }} \to {\rm{ CuC}}{{\rm{l}}_{\rm{2}}}{\rm{ + 2}}{{\rm{H}}_{\rm{2}}}O\\ 4.{\rm{ CuO + }}{H_2}S{O_4}{\rm{ }} \to {\rm{ CuS}}{{\rm{O}}_{\rm{4}}} + {{\rm{H}}_{\rm{2}}}O \end{array}\)

Bài 3:

Hòa tan 4,88 gam hỗn hợp A gồm MgO và FeO trong 200ml dung dịch H₂SO₄ 0,45M (loãng) thì phản ứng vừa đủ, thu được dung dịch B.Tính khối lượng mỗi oxit có trong hỗn hợp A.

Hướng dẫn:

Vì phản ứng xảy ra vừa đủ nên hỗn hợp oxit kim loại và axit đều hết

Gọi số mol của MgO và FeO lần lượt là x và y

Phương trình phản ứng:

MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O

x   →    x

FeO+ H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂O

y →      y

Từ dữ kiện của bài toán ta có hệ phương trình:

\(\left\{ \begin{array}{l} 40x + 72y = 4,88\\ x + y = 0,45.0,2 = 0,09 \end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l} x = 0,05(mol)\\ y = 0,04(mol) \end{array} \right.\)

Khối lượng của MgO trong hỗn hợp là: m_MgO = 0,05 . 40 = 2 (gam)

Khối lượng của FeO trong hỗn hợp là : m_FeO = 4,88 – 2 = 2,88 (gam)